جستجو
با تشکلها و سمنهای فعال را بررسی میکند؛
دموکراسیهای نوظهور را که مشخصاً در قرن بیستم بخش اعظمی از کشورهای جهان را فتح کرد، «دموکراسیهای غیرمستقیم» یا «نظامات مشارکتی» نیز گفتهاند از این حیث که مکانیسمهایی کاملاً قانونی تعبیه شده و مردم برابر چنین مکانیسمهایی میتوانند حاکمیت خود را اعمال کنند و اراده خود را تاحد متعارف، تحقق بخشند.
مردم در این «نظامات سیاسی»، با امتیازی بهنام «برگ رأی» میتوانند اراده خود را در بالاترین سطوح سیاست و قدرت، اعمال کنند و از منافع آن بهره ببرند و حتی یاد میگیرند تبعات ناگوار تصمیمات نادرست خود را نیز پذیرا باشند و به جای شانه خالی کردن از بار مسئولیت، تبعات انتخاب غلط خود را با گوشت و پوست خود لمس کنند. در حوزههای غیرسیاسی نیز میتوانند در قالب تشکلها و سمنها اراده خود را اعمال کنند و به دلیل همین اهمیت بود که شورای فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، روزی را به نام «روز ملی تشکلها و مشارکتهای اجتماعی» تعیین کرد اما این انتخاب، هوشمندانه بوده و نباید منتظر بود و تنها در چنین روزی، این مناسبت را تبریک گفت.
امروزه در تمام دنیا اراده مردم در حوزه سیاسی، از طریق احزاب اعمال میشود و در سایر حوزهها نیز سمنها و «ان جی او»ها، اراده و سلیقه مردم را نمایندگی میکنند. در دولت تدبیر و امید نیز این رویکرد مورد تأکید ویژه قرار گرفت و تمام دستگاهها مکلف شدند تا بیش از گذشته، این سمنها را به کار بگیرند و مشارکت مردم را افزایش دهند.
در استان مازندران نیز طی چندسال گذشته، مشارکت مردم از طریق چنین مکانیسمهایی افزایش یافت و حتی برخی دستگاهها چون ادارهکل آموزش و پرورش متعهد شدند چند دههزار دانشآموز علاقهمند را در سمنهای حوزههای مختلف هدایت کنند و این کار بسیار ارزشمند است اما نکتهای که جای نگرانی دارد نگاه مدیران و تصمیمگیران ارشد استان است که بعضاً تنها به استفاده تبلیغاتی از این مشارکت، استفاده میکند.
برخی از مدیران نیز از سمنها و NGO ها توقع دارند از نظر مالی و اقتصادی، مسیر را برای آنان هموار کند و درحقیقت مسیری یکطرفه را مهیا کردند تا از این مشارکت، تکلیف برخی طرحها و پروژههای برزمین مانده دستگاههای اجرایی استان روشن شود.
هدف واقعی قانونگذار از تعیین چنین مکانیسمی و همچنین مسیر ایجاد سمنها، تحقق پیشرفت و توسعه همهجانبه در مردمسالاری بود که مستلزم بهکارگیری استعداد، توان و حضور فعالانه و حداکثری مردم و مشارکت آنها و در نهایت تکامل بیشتر جامعه است. توسعه پایدار و متوازن جوامع در تمامی عرصهها، تنها زمانی میسور و مقدور میشود که از تمام ظرفیتهای انسانی استفاده شود بهویژه اینکه جوامع مدرن، جوامعی پیچیده و چندلایه هستند و مدیریت بر چنین جوامعی، مستلزم ایجاد مکانیسمهایی پیچیده و چندلایه است و مشارکت مردم در قالب سمنهای که برخاسته از متن و بطن مردم هستند، یکی از همان مکانیسمها است.
انتظار از مدیران دستگاههای دولتی استان و همچنین استاندار مازندران این است که مشتاقانه از مشارکت مردم استقبال کنند و اجازه ندهند این تصور ایجاد شود که مدیران تنها با انگیزه اقتصادی، خواهان جلب و جذب مشارکن سمنها هستند.
این تصور در دو سه سال اخیر که مشکلات مالی دولت افزایش یافت و تحریمهای نفتی نیز این مشکلات را حادتر و پیچیده کرد، تقویت شد و حتی برخی سمنهای حوزه محیط زیست که امروزه یکی از دغدغههای جدی استانهای شمالی است و باید در صدر توجه مدیران باشد، بعضاً با بیاعتنایی تصمیمگیران این بخش مواجه شد و برخی از فعالان این NGO ها مدعی هستند در مباحث جدی و اصلی استان، از دیدگاه و نظرات تخصصی این طیف استفاده نمیشود.
آخرین نکته به فعالان و مدیران سمنها است که در سال انتخابات قرار داریم و موجی از کاندیداها، تنها با هدف ژست و پُز انتخاباتی و همچنین رأیجمع کردن، به این سمنها هجوم خواهند آورد و از آنان برای شرکت در میتینگها و نشستهای انتخاباتی دعوت بهعمل میآورند و سعی دارند از تلاش و احساس پاک اعضا به نفع خود سود ببرند اما پس از انتخابات، چه درصورت رأی آوردن یا درصورت انتخاب نشدن، این فعالان را به بوته فراموشی میسپارند.
مدیر یکی سازمانهای مردمنهاد فعال در حوزه محیط زیست در زمینه رایج بودنِ چنین سوء استفادههایی به «خبرشمال» گفت: در انتخابات شورای شهر سال 96، یکی از کاندیداهای مرکز استان در جریان انتخابات، از ما دعوت کرد و در جلسات مختلف، بر سر طرحها و آموزشهای تخصصی و عملکرد صادقانه دوستان ما مانور و نمایش دادند و از ما خواستند که در فرایند انتخابات، کمکشان کنیم و آنان نیز به ما قول دادند در صورت راهیابی به صحن شورا، از طریق کمیسیون اجتماعی شورای شهر از طرحهای ما حمایت کنند اما بهمجرد اینکه انتخاب شدند هرگز به تماس تلفنی ما جواب ندادند و در برابر تقاضای حمایت ما نیز هزار «اما و اگر» آوردند و کاری کردند که ما خسته شدیم و کوتاه آمدیم.
در پایان ضمن تکریم و گرامیداشت تلاش تمام فعالان سازمانهای مردمنهاد و تبریک روز 22 مرداد، آرزو داریم دولتمردان نیز از این ظرفیت، استفاده همهجانبه داشته باشند و از بهرهکشی مهندسی شده از سمنها پرهیز کنند.